Tradycje Bożonarodzeniowe - Choinka

***

Nikt nie wyobraża sobie Świąt bez niej, jest jak pierwszy kwiat zwiastujący wiosnę. Gdy ją ozdabiamy, dom nabiera świątecznej magii, a kiedy na nią patrzymy czujemy ciepło i miłość. Oczarowuje nas co roku tymi wszystkimi światełkami, ozdobami …

Skąd wzięła się choinka w naszych domach

Legenda głosi… że to mały niedźwiadek rozsławił choinkę i nadał jej wyjątkowe znaczenie. Zwierzę przemierzało las, aby powitać malutkiego Jezusa. W pewnym momencie niedźwiadek zorientował się, że tak naprawdę to nie ma co ofiarować dziecku. Pomyślał więc, że może zerwać pięknie iskrzącą się pod kroplami świeżej rosy oraz śniegu choinkę i dać ją niemowlęciu. I właśnie od tego momentu, choinka stała się symbolem nowego życia i takie znaczenie przypisywane jest jej do dzisiaj.

Legenda kontra historia

Zwyczaj ozdabiania choinki pochodzi jednak z Niemiec (i magia legendy o niedźwiadku wyparowała), gdzie drzewka świąteczne były znane już w XVI wieku – i wywodzi się z niemieckiej tradycji ewangelickiej. Wierzyli, że gałęzie jodły odstraszają złe moce i choroby. Co roku zawieszali je pod sufitami, a z upływem czasu w ich domach zaczęły pojawiać się całe drzewka.
Następnie tradycja ubierania choinki trafiła do Francji, a to za sprawą księżniczki Heleny Meklemburskiej, do pozostałych krajów europejskich i amerykańskich zwyczaj ozdabiania choinki wprowadziła brytyjska królowa Wiktoria, żona niemieckiego księcia Alberta Sachsen Coburg-Gotha. Do Polski ozdobne drzewka świąteczne trafiły dopiero na przełomie XVIII i XIX wieku, kiedy nasz kraj znajdował się pod zaborem pruskim. Wbrew pozorom choinka nie została ciepło przyjęta - pochodziła w końcu z pogańskiego kraju. Musiała zawalczyć z podłaźniczkami, gałęzie z choinek oplecione wokół metalowej obręczy i przyozdobione jabłkami lub orzechami, które były wówczas popularne. Polacy wieszali je nad stołami, a jej zadaniem była ochrona przed złymi duchami i nieurodzajem. Domownicy przypisywali podłaźniczce wyjątkowe znaczenie, dlatego nie była nigdy wyrzucana, lecz po Święcie Trzech Króli, palona. Popioły rozrzucone na pobliskich polach miały sprawić urodzajne plony. Widzimy, że choinka miała godną przeciwniczkę.

Symbolika świątecznego drzewka

Drzewko świąteczne symbolizuje życie, odradzanie się i płodność, a kolor zielony jest utożsamiany z nadzieją, witalnością i narodzinami.
Nie bez znaczenia są również dekoracje świąteczne, jakimi przystrajamy choinkę:

- światełka symbolizują narodziny Jezusa, wskazują drogę, chronią dom i odstraszają złe moce,
- gwiazda betlejemska – czuwała nad powrotami bliskich z dalekich stron,
- jabłka – symbolizowały biblijny owoc, który zerwała w Raju Ewa, i miały odpowiadać za siłę oraz dobrobyt,
- orzechy – oznaczały dobro i siłę,
- papierowe łańcuchy – wzmacniają więzi między członkami rodziny oraz chronią przed problemami.

Bożonarodzeniowa tradycja ubierania choinki jest znana już od kilku stuleci. To symbol znany każdemu i piękna ozdoba grudniowego święta. Jej obecność jest nie tylko symbolem lecz również radością dla wszystkich dużych i małych (a nawet dla mojego kota, który uwielbia choinkę, a w szególności czerwone bombki).

***